Kragkrisis: Hier is Ramaphosa se plan om beurtkrag aan te pak

President Cyril Ramaphosa het Maandagaand die land toegespreek oor die dreigende kragkrisis by Eskom.

Ramaphosa het stappe aangekondig om die kragkrisis te stuit. Dié toespraak volg op ’n aantal vergaderings tussen die regering, belanghebbendes en kragprodusente.

Eskom het nou ’n taakspan gestig om te help met ‘dekades se agterstand in die kragnetwerk.’

Suid-Afrika het opwekkingsvermoë van 46 000 MW, maar slegs 60% van hierdie kapasiteit is op enige gegewe tydstip beskikbaar weens instandhouding en onbeplande onderbrekings.

Aksieplan om beurtkrag te beëindig

Die energie-aksieplan fokus op twee oorheersende doelwitte:

1. Om die werkverrigting van Eskom se bestaande kragstasies te verbeter.

2. Om soveel as moontlik nuwe opwekkingskapasiteit by die netwerk te voeg, so vinnig as moontlik.

Vyf aksies wat Eskom sal neem om beurtkrag te beëindig:

Regstelling van Eskom en die verbetering van die beskikbaarheid van bestaande kragtoevoer:

• Die oorblywende eenhede by die Medupi- en Kusile-kragstasie sal so vinnig as moontlik aanlyn gebring word.
• Eskom sal voortgaan om instandhouding regoor sy kragopwekkingsvloot te implementeer.
• Die minister van finansies sal ’n volhoubare plan ontwikkel om Eskom se skuld te hanteer voor die Mediumtermyn-begroting in Oktober 2022.
• Transmissielyn vanaf Cahora Bassa is herstel.
• Bykomende eenhede by Lethabo en Koeberg kom weer in diens.
• Beskikbaarheid van dieseltoevoer vir die oopsiklus-gasturbines word verbeter.
• Gekoördineerde poging om sabotasie, diefstal en bedrog by Eskom aan te spreek.

Versnelling van die verkryging van nuwe generasie kapasiteit:

• Die hoeveelheid nuwe sonkrag-PV- en windopwekkingskapasiteit wat deur Bid Window 6 verkry word, word verdubbel van 2 600 MW tot 5 200 MW.
• Die regering werk daaraan om te verseker dat projekte van Bid Window 5 en die risikoverligtingverkrygingsprogram so vinnig as moontlik kan voortgaan.
• Bykomende kapasiteit sal op kort termyn beskikbaar gestel word deur bestaande IPP’s toe te laat om surpluskrag te verkoop en deur Eskom in staat te stel om krag van bestaande private kragopwekkers (soos myne en winkelsentrums) teen ’n standaardprys te verkry.

Om private investering in energieopwekking moontlik te maak:

• Die lisensiëringsdrempel vir nuwe generasieprojekte, wat verlede jaar van 1 MW tot 100 MW verhoog is, sal heeltemal verwyder word om private investering in groter eenheidskaalprojekte te vergemaklik.
• Spesiale wetgewing sal op ’n vinnige basis in die Parlement ter tafel gelê word om die verligting van regulatoriese hindernisse moontlik te maak en belegging in nuwe opwekkingskapasiteit vir ’n beperkte tydperk te vergemaklik.
• Eskom sal die vrystelling van grond aangrensend aan sy bestaande kragstasies in Mpumalanga finaliseer vir private investering in hernubare energieprojekte.

Besighede en huishoudings ontketen om in sonkrag te belê:

• Daar is ’n beduidende potensiaal vir huishoudings en besighede om sonkragstelsels op huise en ondernemings se dakke te installeer en hierdie krag aan die netwerk te koppel.
• Om die ontplooiing te bespoedig en die koste van sonkrag te verminder, sal Eskom ’n toevoertarief vir kleinskaalse ingebedde kragopwekkers ontwikkel.
• Nasionale Tesourie sal die uitbreiding van belastingaansporings vir residensiële en kommersiële installasies oorweeg.

Transformasie van die elektrisiteitsektor om langtermyn-energiesekerheid te bereik:

• Eskom word ontbondel om ’n onafhanklike transmissiemaatskappy in staatsbesit te skep.
• Die Wysigingswetsontwerp op Elektrisiteitsregulasie sal versnel word om ’n mededingende mark vir elektrisiteit te vestig.
• Hierdie veranderinge sal verskeie kragopwekkers (beide privaat en staatsbesit) toelaat om mee te ding, terwyl die netwerk publiek bly.

Kyk gerus die toespraak hier: