Michael Kaars, die DA se provinsiale woordvoerder oor samewerkende regering, het ’n beroep op die provinsiale regering in die Noord-Kaap gedoen om dringend te reageer op meer as ’n derde van die provinsie se munisipaliteite wat regstappe in die gesig staar weens uitstaande skuld wat aan Eskom verskuldig is.
Volgens Kaars moet die provinsiale regering ingryp om te verhoed dat ’n selfs groter krisis ontstaan.
Eskom het vroeër vanjaar sy eie finansiële volhoubaarheid in die Noord-Kaap betreur vanweë die stygende uitstaande skuld van altesaam R2,87 miljard.
Provinsiale Tesourie het later verklaar dat, soos op 30 April 2022, daar 10 munisipaliteite in die provinsie was wie se skuld onder litigasie was. Sol Plaatje skuld die meeste, teen R440,62 miljoen, en het nie ’n betalingsooreenkoms in plek gehad nie. Die tweede meeste skuld is deur Kai !Garib.
Chaos het ontstaan nadat Eskom regstappe teen die Renosterberg-munisipaliteit geneem het en ’n hofbevel suksesvol verkry het om hul bankrekening te vries om die uitstaande skuld van meer as R100 miljoen te verhaal. In werklikheid het salarisse en dienste vir meer as ’n halwe jaar heeltemal tot stilstand gekom. “Met tien munisipaliteite wat die risiko loop van soortgelyke litigasie, is dit nie ’n oordrywing om te sê dat die Eskom-skuld in die provinsie ’n ‘tikkende tydbom’ is nie.”
Die DA versoek dat die provinsiale regering alles moet doen om ’n herhaling van hierdie verlammende situasie te voorkom. “Hulle kan nie bekostig om te wag vir nasionale riglyne in die hantering van Eskom-skuld nie, aangesien die situasie onmiddellike optrede vereis.”
Die DA sê dit doen al jare ’n beroep op die premier, dr. Zamani Saul, en Bentley Vass, die Noord-Kaapse LUR vir samewerkende regering en tradisionele sake, om munisipaliteite te help om betalingsooreenkomste te sluit, terugbetalingsplanne te heronderhandel, terugbetalings te monitor en selfs om genoegsame finansiering te hê.
Die DA sê dit sal aan Saul en Vass skryf en hulle versoek om onmiddellik met die implementering van die bogenoemde maatreëls te begin. “Ons sal ook vra dat hulle Eskom versoek om hulle vroeër eerder as later in kennis te stel indien enige betalingsprobleme opduik, sodat alternatiewe en minder skadelike oplossings gevind kan word, in teenstelling met lang en duur hofsake.”