Prokureurs vir die beskuldigdes sê hulle sal nie ’n verhoor ontduik nie.
Deur Daniel Steyn en Becker Semela (GroundUp)
- Die borgtogverhoor vir vyf van die agt beskuldigdes in die Thabo Bester-saak is Dinsdag vir ’n vierde dag hervat.
- Prokureurs het aangevoer dat die beskuldigdes nie met ondersoeke sal inmeng nie en nie ’n verhoor sal ontduik nie.
- Sommige van die beskuldigdes toon deernis of is die hoofbroodwinners van hul gesinne.
- Die beskuldigdes in die Thabo Bester-saak wat Dinsdag in die hof verskyn het, het nie voldoende bewyse ingedien vir borgtog om toegestaan te word nie, het aanklaer Sello Matlhoko gesê.
Die borgtogverhoor van vyf van die agt beskuldigdes is in die Bloemfonteinse landdroshof hervat, met prokureurs wat slotbetoë ten gunste van borgtog gelewer het.
Die strafregtelike verhoor sal op 20 Junie begin. Bester en sy vennoot Nandipha Magudumana het hul borgtogaansoeke teruggetrek. Magudumana se pa, Zolile Sekeleni, is reeds uit op borgtog.
Matlhoko het aangevoer dat, behalwe vir Natassja Jansen wat minder aanklagte in die gesig staar, dit die beskuldigdes was wat bewyse sal moet lewer sodat “die belang van geregtigheid gedien sal word deur hulle op borgtog vrygelaat te word”. Hy het gesê dat die getuienis wat deur die beskuldigdes, via hul beëdigde verklarings ingedien is, nie voldoende was nie.
Hy het gereageer op slotbetoë deur prokureurs vir die beskuldigdes.
Advokaat Kagisho Moruri, wat die voormalige G4S-werknemer Senohe Matsoara verteenwoordig, het gesê dat as die ondersoek nog ’n maand neem om te voltooi, Matsoara meer as drie maande in aanhouding sou bly. Dit, het hy aangevoer, sal nie in die belang van geregtigheid wees nie.
Moruri het ook aangevoer dat die getuienis van ondersoekbeampte Tieho Flyman nie getoon het dat Matsoara, sou hy op borgtog vrygelaat word, met die ondersoek sou inmeng of die regstelsel sou ondermyn nie. Hy het gesê hy sal ook nie die openbare orde versteur nie.
Moruri het Matsoara se reg om onskuldig geag te word beklemtoon en gesê dat Matsoara geen vorige veroordelings gehad het nie, nie geneig is tot geweld nie, ’n Suid-Afrikaanse burger van geboorte is en ’n vaste adres het.
“Die staat het nie ’n ‘waterdigte’ saak teen die kliënt nie,” het Moruri gesê.
Makhotsa is ook deur Moruri verteenwoordig. Hy het gesê die ondersoekbeampte het nie voorgestel dat Moruri nog ’n oortreding sou pleeg nie. Hy het ook gesê dat dit vir Makhotsa en Matsoara, wat albei hangende arbeidsgeskille met G4S in die Kommissie vir Versoening, Bemiddeling en Arbitrasie (KVBA) het, moeilik sal wees om daardie geskille voort te sit en hul prokureurs opdrag te gee terwyl hulle in aanhouding is.
Teboho Lipholo, ’n werknemer by Integritron Security Solutions en die CCTV-kamerategnikus wat daarvan beskuldig word dat hy die aand van die ontsnapping die krag na die kameras ontkoppel het, is deur advokaat Tshotlego Makamedi verteenwoordig. Makamedi het gesê Lipholo het nie genoeg komberse by die aanhoudingsentrum gehad nie, het griep opgedoen en is nie behandel nie.
As Lipholo nie op borgtog vrygelaat word nie, het Makamedi gesê, sal hy nie sy prokureur behoorlik kan opdrag gee nie en sal hy nie getuies kan kry om sy verdediging voor te berei nie. Hy kon self nie na Lipholo se plek van aanhouding reis nie, het hy gesê. Makamedi is in diens van LegalAid. Hy het gesê dat Lipholo behoeftig is.
Lipholo het met die polisie saamgewerk en daar is geen bewyse dat hy verhoor sal ontduik nie, het Makamedi aangevoer.
Prokureur Masile Koenane, wat G4S-werknemer Motenyani Masukela verteenwoordig, het gesê daar is “geen direkte bewyse” dat Masukela met die ondersoek sal inmeng of getuies sal intimideer nie. Hy het gesê Masukela, wat getroud is met vier kinders, “is ’n broodwinner in sy huishouding”.
“Hy is ’n man wat moet teruggaan en vir sy gesin werk,” het Koenane aan die hof gesê. “Dit kan lank duur voordat hierdie saak afgehandel is.”
Hy het voorgestel dat die staat se saak te swak is om ’n skuldigbevinding te waarborg.
Prokureur Gary Botha, wat die voormalige G4S-werknemer Jansen verteenwoordig, het gesê daar is geen bewyse dat Jansen Thabo Bester gehelp het om uit die tronk te ontsnap nie en dat sy eers die aand van die ontsnapping haar werk gedoen het. “My kliënt is krimineel daarvan aangekla dat hy vir diens aangemeld het,” het Botha gesê.
Botha het gesê die saak kan tyd neem, en daar is geen risiko dat Jansen met die ondersoek sal inmeng nie en dat sy twee kinders het.
Aanklaer Matlhoko het ’n gedetailleerde weergawe gegee van die aand van die ontsnapping en hoe ’n lyk, wat deur die staat geglo word dié van Katlego Bereng is, in ’n TV-kabinet in die tronk ingery is. Op hierdie stadium het Bereng se ma, wat in die galery gesit het, in trane uitgebars.
Hy het gesê die vrylating van die beskuldigde op borgtog sal die gemeenskap se vertroue in die polisie en die regstelsel ondermyn. “Die mense wat aangestel is om te bewaak en seker te maak dat [Thabo Bester] vir die res van sy lewe agter tralies bly, is dieselfde mense wat hom met die ontsnapping bygestaan het,” het Matlhoko gesê.
Die beskuldigde sal tot Woensdagoggend in aanhouding bly. Die verhoor gaan Woensdag voort.